Có một vị tướng quân, vì bôn ba chinh chiến lâu ngày nên quá mệt mỏi, chán ghét cảnh tương tàn và nhận thấy đời sống thế tục không còn ý nghĩa. Một hôm, ông đến xin thiền sư Đại Huệ Tông Cảo cho xuất gia.
– Bạch thầy! Bây giờ con đã thấy rõ cõi đời thật là phù du huyễn mộng, xin thầy cho con xuất gia.
Thiền sư thấy nhân duyên của vị tướng quân chưa đến, chậm rãi khuyên:
– Ông còn bổn phận, trách nhiệm với gia đình. Vả lại, những thói quen cũ còn nhiều quá, từ từ rồi hãy tính chuyện xuất gia!
Vị tướng quân tha thiết:
– Bạch thầy! Bây giờ việc gì con cũng buông được hết, vợ con, gia đình không phải là vấn đề quan trọng nữa, xin thầy cạo tóc liền cho con.
Thiền sư vẫn điềm tĩnh:
– Từ từ rồi hãy tính!
Vị tướng quân không biết làm sao, đành trở về. Một hôm ông dậy thật sớm, đến chùa lễ Phật. Đại Huệ Tông Cảo vừa thấy liền nói:
– Sao mới sáng sớm thế này tướng quân đã đến chùa lễ Phật?
Tướng quân bắt chước thiền ngữ nói: Vì trừ lửa trong tâm/Dậy sớm lễ tôn sư.
Thiền sư cười đùa, cũng dùng thi kệ đáp:
– Dậy được sớm như thế/Không sợ vợ ngoại tình?
Tướng quân nghe xong, tức giận mắng:
– Ông là lão quái/ Nói năng thật hại người!
Đại Huệ Tông Cảo cười ha hả, nói:
– Vừa phẩy quạt nhè nhẹ/Lửa sân đã phừng phừng/Tính hung bạo như thế/Làm sao buông xuống được.
Theo Tinh Vân thiền thoại.
Suy ngẫm:
Xuất gia, học thiền phát tâm thì được ngay nhưng thực sự lắng dịu và an tịnh tâm này thì không phải ngày một ngày hai mà buông hết được.