Mâm cúng Rằm tháng Chạp gồm những vật phẩm gì?

Mâm cúng chay ngày Rằm tháng Chạp thường có 5 thành phần là hương (nhang), hoa tươi, đèn (hoặc nến), quả tươi và các món ăn chay.

Các thành viên trong nhà cũng nên tham gia các chương trình từ thiện, thực hành việc bố thí cho người nghèo, gia đình khó khăn, tham gia các chương trình tết nghĩa tình, tết vì người nghèo…. để tăng thêm phúc báo giàu có cho gia đình, con cháu đời này và nhiều đời sau.

Năm nay, Rằm tháng Chạp năm 2023 rơi vào thứ Năm ngày 25/1/2024 Dương lịch. Tuy vậy, tùy thuộc vào sự sắp xếp của gia đình mà mọi người có thể dâng cúng vào ngày 14 Âm lịch, tức ngày 24/1/2024 Dương lịch.

Dưới đây là bài văn khấn tại gia mà các bạn cần dùng để khấn Gia Tiên, khi lên chùa lễ Phật ngày rằm tháng Chạp để cầu mong sự bình an đến với gia đình. 

Con xin Nam Mô Phật (quỳ gối xá một lạy hai tay và đầu dập sát đất)

Con xin Nam Mô Pháp (quỳ gối xá một lạy hai tay và đầu dập sát đất)

Con xin Nam Mô Tăng (quỳ gối xá một lạy hai tay và đầu dập sát đất)

(Làm chậm rãi hết sức cung kính và nhất tâm)

Nam Mô A Di Đà Phật

Nam Mô A Di Đà Phật

Nam Mô A Di Đà Phật

Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương

Hôm nay, ngày…tháng…năm….

Phật tử con là……………….hiện cư trú tại……………………

Cùng toàn thể gia đình thành tâm trước Đại Hùng Bảo Điện,nơi chùa

Con Nam Mô Đức Phật Thích Ca Mâu Ni

Con Nam Mô Đức Phật A Di Đà,

Con Nam Mô Đức Phật Quán Thế Âm Bồ Tát

Con Nam Mô Đức Phật Đại Thế Chí Bồ Tát

Con Nam Mô Đức Phât Địa Tạng Vương Bồ Tát

Con Nam Mô Mười phương chư Phật

Con Nam Mô Vô thượng Phật pháp

Và hằng hà sa số Phật cùng hiền Thánh, Tăng

Hôm nay Phật tử con

Được quay trở về đây

Được nương tựa,che chở dưới bóng Phật, Pháp, Thánh, Tăng

Là phúc phận của con

Không có gì sung sướng, phúc đức nào so sánh bằng

Nay đứng trước Phật Thánh đài

Con cúi đầu đảnh lễ

Xin Phật gia trì độ

Cho gia tiên, tiền tổ, ông bà cùng cha mẹ

Và anh em, thân bằng quyến thuộc

Trong nhiều đời nhiều kiếp

Cũng như hiện kiếp

Còn ở dưới suối vàng

Hay còn trong “âm phủ ”

Hay còn đang luyến tiếc

Sắc, dục, tham, sân, si

Và vô minh che lối

Sớm được đi siêu thoát

Được sinh cõi tốt đẹp

Xin Phật gia trì độ

Cửu huyền thất tổ con

Sinh ra gặp Phật Pháp

Được tu tập đắc ngộ

Thành tựu chứng niết bàn

Con cúi đầu đảnh lễ

Xin Phật gia trì độ

Cho con…(tên đọc ra)

Nay con xin Phát nguyện

Từ tâm thành tha thiết

Từ sâu thẳm đáy lòng

Được tu, gặp Phật Pháp

Ngộ giáo lý Phật dạy

Được thuận duyên tiến tu

Phương tiện xin Phật Độ nhiều thuận lợi cho con

Mọi chướng nghiệp đều biến tan

Xin Phật độ con gặp

Nhiều bậc thầy “minh sư”

 Chỉ dạy con Phật Pháp

Thiền tông, tịnh, mật tông

Và kinh kệ thần chú

Con xin Phật gia hộ

Trên con đường tu tập

Thành tựu sớm viên mãn

Con xin phát nguyện rằng

Khi tu thành viên mãn

Nguyện đem công đức đó

Hướng về khắp tất cả

Đệ tử và chúng sanh

Được tròn thành Phật Đạo

Con không màng tư lợi

Không nghĩ cho thân mình

Dù bất luận thế nào

Nguyện đem thân xác này

Dù thân tan, dập nát

Hướng về khắp tất cả

Chúng sanh được an vui

Sau con thành tâm xám hối

Hổ thẹn với lương tâm

Phật tử con lâu đời lâu kiếp

Đức mỏng nghiệp chướng dày

Và vô mình che lối

Hiểu biết thì nông cạn

Nay đến trước Phật Đài

Thành tâm con xám hối

Tất thảy việc đã tạo

Từ đời đời kiếp kiếp

Điều xấu hại người, vật

Và ác ý, thâm ô

Từ tâm tham, sân, si, mạn

Cũng như vô số tội

Nguyện con luôn tinh tấn

Trước diệt tam tâm độc

Sau diệt ác nghiệp đã gây

Cũng như việc xấu ác

Nguyện con làm việc lành

Việc thiện giúp chúng sinh

Bá gia và bá tánh

Lợi lạc hướng tất cả

Trời người và chúng sinh

Không nề hà thân con

Ngửa trông ơn Phật dạy

Thích Ca Mâu Ni Phật

Phật Bà Quán Thế Âm

Cùng Chư Thánh hiền Tăng

Thiên Long Bát bộ

Hộ pháp Thiên thần

Từ bi gia hội

Cúi xin đảnh lễ các vị phù hộ cho chúng con và cả gia đình tâm không phiền não, thân không bệnh tật, luôn luôn khỏe mạnh, hàng ngày an vui làm việc theo pháp Phật nhiệm màu để luôn luôn đời đời thấm nhuần ơn Phật Pháp.

Cúi xin con luôn luôn hạnh đạo vuông tròn, làm tròn chữ hiếu, bổn phận với ông bà, cha mẹ.

Cúi xin cho các con của con, luôn luôn được khỏe mạnh, học hành luôn tinh tấn… Học một hiểu biết mười, là con ngoan trò giỏi.

Đặng xin cứu độ cho các bậc Tôn Trưởng cha mẹ, anh em, thân bằng quyến thuộc, cùng cả chúng sinh đều thành Phật đạo.

Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Quý Phật tử có thể cập nhật các bài Văn khấn chuẩn nhất tại đây. 

Ông Công ông Táo theo quan niệm dân gian, là các vị thần linh có quyền lực cai quản việc nấu nướng… tại bếp ăn của gia đình. Với cách nhìn của Đức Phật, thì bất cứ vị trí địa lý nào và bất cứ sự việc gì cũng có sự có mặt của quỷ thần (thần linh): thần đất, thần cai ngày, thần cai đêm, thần cây, thần suối…

Trong kinh Địa Tạng, chúng quỷ vương (thần linh) có bạch Đức Phật rằng: “lũ quỷ vương chúng con, nếu thấy người nào làm việc thiện, thì chúng con sẽ giúp người đó làm thiện hơn, mà thấy kẻ nào làm ác, thì chúng con sẽ khiến kẻ đó làm ác nhiều hơn…”. Đức Phật có dạy cho các quỷ vương (quỷ thần, thần linh) rằng: “nếu thấy người nào làm thiện trong Phật Pháp, thì hãy giúp cho họ” và các chúng quỷ vương đã vâng lời Đức Phật. Đức Phật có dạy cho các thiện nam tín nữ Phật tử, nên thực hành tu thiện tâm, tu Phật Pháp và bố thí đến cho chúng bằng vật thí và phúc báu, để có được sự ủng hộ của chúng.

Người đệ tử Phật, thuận theo phong tục thế gian, ngày cúng ông Công ông Táo, nên thực hành lời Đức Phật dạy, bố thí vật thực đến các vị chư Thiên, chư Thần Linh và tu phúc để hồi hướng cho hết thảy các chúng chư Thiên, chư Thần Linh có duyên tại nơi đất ở của gia đình, cũng như các vị chư Thiên, chư Thần Linh có duyên với gia đình mình, đã hộ trì cho gia đình suốt năm qua, để kết nối thiện duyên trong Phật Pháp với chúng chư Thiên, chư Thần Linh và đây cũng là tu đức tôn trọng, biết ơn của người đệ tử Phật.

Trong phần đất ở của gia đình có rất nhiều chư vị chư Thiên, chư Thần Linh trú ngụ, nên khi cúng lễ chúng ta bạch khấn mời tất cả các vị chư Thiên, chư Thần Linh có duyên với gia đình. Phật tử không nên chỉ mời có ông Công ông Táo hay thổ thần thổ địa.

Phật tử nên sắm lễ cúng bằng hương hoa trà quả thực chay tịnh, cùng cúng dường Tam Bảo tạo phúc lành hồi hướng đến cho chư Thiên, chư Thần Linh có duyên với gia đình, trong ngày cúng lễ ông Công ông Táo.

A. Hướng Dẫn 

1. Nội Dung Nghi Thức

Nghi thức gồm có 2 nội dung:

B. I. Dành cho trường hợp cúng lễ, nhưng không có thời gian tụng kinh.

B. II. Dành cho trường hợp cúng lễ, có thời gian tụng kinh.

2. Sắm Lễ – Bày Lễ

Sắm Lễ: Hương, hoa, nước trà, quả, thực.

– Hương: Các loại hương đốt có hương thơm hoặc nếu không dùng hương đốt thì hướng tâm thành cúng lễ (hương tâm)

– Hoa: Các loài hoa có hương thơm (không kiêng về tên hoa và số lượng).

– Trà: Nước trà tỏa hương của sáu vị là đắng, cay, chua, chát, mặn, ngọt là sáu vị nuôi sống tất cả chúng sinh.

– Quả: Số lượng tùy ý không kiêng kị 2 quả hay 4 quả,… Nên cúng quả đã chín vì có hương từ vị để vong linh thọ hưởng, quả xanh chưa có hương thơm của vị (tránh tình trạng biến ban thờ thành chỗ cất đồ).

– Thực: Hiến cúng Phật bày lễ một bát cơm và một cốc nước. Hiến cúng chư Thiên, chư Thần bày lễ một bát cơm và một cốc nước chè. Hiến cúng gia tiên có cơm chay, nếu không có đồ chay thì làm một mâm cơm chay đơn giản bao gồm các đồ thức ăn từ rau củ quả, không có thịt của chúng sinh.

Cách Bày Lễ

– Trước bát hương thờ Phật: quả, một bát cơm, một cốc nước.(Nếu gia đình chưa có bàn thờ Phật thì không sắm lễ cúng Phật, nhưng vẫn đọc phần cúng Phật, khi đọc thì hướng tâm tới Phật, nguyện dâng tất cả lễ đã sắm để cúng Phật, rồi thừa lộc Phật, vẫn hiến cúng được cho chư Thiên, chư Thần và các vong linh).– Trước bát hương thờ thần linh (chư Thiên, chư Thần, thổ công, thần đất…): quả, một bát cơm, một cốc nước.– Trước bát hương thờ gia tiên: quả, một mâm cơm hoặc một bát cơm, một cốc nước và một cốc sữa.

3. Tâm Khi Cúng Lễ:

 Dùng ba tâm kính Phật, trọng Thần, hiếu nghĩa với tổ tiên. Biết ơn Phật đã ban bố chỉ dạy pháp diệt khổ cho chúng sinh. Biết ơn và tôn trọng các vị chư Thiên, Thiện Thần đã ủng hộ cho mình làm các việc thiện. Biết ơn tổ tiên, cha mẹ đã sinh thành dưỡng dục chúng ta, đã tạo duyên cho chúng ta có họ hàng anh em con cái. Khi cúng lễ với nguồn tâm này, thì gia đình sẽ được gia tăng phúc báu và cảm ứng được với thế giới tâm linh.

4. Pháp Khí

Tùy duyên có/không dùng pháp khí: chuông, mõ, khánh.Lưu ý: Các đàn cúng lễ không sát sinh, không đốt tiền vàng, mã, giấy sớ.

B. Nghi Thức Cúng Lễ Ông Công Ông Táo

I. Cúng Lễ Không Tụng Kinh

1. Nguyện Hương

(Quỳ dâng hương hoặc cắm hương trước. Thực hiện 1 trong 2 văn nguyện hương dưới đây)

a. Dùng hương đốt, hương trầm,…

Nguyện đem lòng thành kính

Gửi theo đám mây hương

Phảng phất khắp mười phương

Cúng dường ngôi Tam Bảo

Thề trọn đời giữ đạo

Theo tự tính làm lành

Cùng pháp giới chúng sinh

Cầu Phật từ gia hộ

Tâm Bồ Đề kiên cố

Chí tu đạo vững bền

Xa biển khổ nguồn mê

Chóng quay về bờ giác

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát Ma Ha Tát! (3 chuông)

b. Dùng tâm hương

Nguyện ý thành, tâm kínhBiến mãn khắp mười phươngCúng dường ngôi Tam BảoThề trọn đời giữ đạoTheo tự tính làm lànhCùng pháp giới chúng sinhCầu Phật từ gia hộTâm Bồ Đề kiên cốChí tu đạo vững bềnXa biển khổ nguồn mêChóng quay về bờ giácNam mô Hương Cúng Dường Bồ TátNam mô Hương Cúng Dường Bồ TátNam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát Ma Ha Tát! (3 chuông)

2. Lễ Tán Phật

(Quỳ hoặc đứng; pháp khí: khánh)

Đại từ đại bi thương chúng sinh,Đại hỷ đại xả cứu hàm thức,Tướng đẹp sáng ngời dùng trang nghiêm.Chúng con chí tâm thành đảnh lễ. (1 chuông)

Chí tâm đảnh lễ: Tất cả chư Phật ba đời, tột hư không khắp pháp giới. (1 chuông. 1 lễ)Chí tâm đảnh lễ: Tất cả Chính Pháp ba đời, tột hư không khắppháp giới. (1 chuông. 1 lễ)Chí tâm đảnh lễ: Tất cả Tăng bậc Hiền Thánh ba đời, tột hưkhông khắp pháp giới. (1 chuông. 1 lễ)

3. Văn Khấn Ông Công Ông Táo

(Quỳ gối, chắp tay bạch)

Nam mô thập phương pháp giới thường trụ Tam Bảo tác đại chứng minh! Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Con/chúng con kính bạch chư Phật, chư Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng chứng minh và gia hộ cho con/chúng con. Con/chúng con xin thỉnh chư vị Hộ Pháp, Thiện Thần, Thần Linh chứng giám lòng thành và ủng hộ cho gia đình con/chúng con.

Đệ tử con/chúng con tên là:… Pháp danh (nếu có):… Hiện đang ở tại:…Hôm nay nhân ngày 23 tháng Chạp năm… là phong tục tập quán cúng ông Công, ông Táo của dân tộc Việt Nam hướng tới các chư vị Thần Linh.

Vâng theo lời dạy của Đức Phật, gia đình con/chúng con xin sắm sửa vật thực dâng cúng lên các vị chư Thiên, chư Thần Linh và phát nguyện dâng tịnh tài cúng dường Tam Bảo để hồi hướng phúc báu đến cho chư vị chư Thiên, chư Thần Linh. Con/chúng con xin chư vị chư Thiên, chư Thần Linh chứng giám cho lòng thành của gia đình con/chúng con.

Con/chúng con cũng xin nương oai lực Tam Bảo, hạnh nguyện độ sinh, độ cho vong linh của chư Tăng chùa Ba Vàng, con/chúng con xin thỉnh chư Thiên, thiện Thần, Hộ Pháp đồng gia hộ cho con/chúng con nhất tâm thỉnh mời chư vong linh gia tiên tiền tổ họ… cùng các vong linh trên đất ở của gia đình con/chúng con cùng các vong linh oan gia trái chủ có hữu duyên với gia đình con/chúng con được cùng về đây thọ phần vật thực dâng cúng của gia đình con/chúng con.

Gia đình con/chúng con thành tâm dâng vật thực cúng dường:Thượng: Con/chúng con xin dâng lên cúng dường thập phương chư Phật chứng minh.Trung: Con/chúng con xin cúng dâng lên chư Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng chứng minh.Hạ: Con/chúng con xin cúng dường cho chư Thiên, chư Thần Linh.Sau: Con/chúng con xin được nương oai lực Tam Bảo, hạnh nguyện độ sinh và độ cho vong linh của chư Tăng chùa Ba Vàng, con/chúng con xin thỉnh mời và hiến cúng cho tất cả các vong linh mà con/chúng con đã thỉnh mời.

4. Tụng Thần Chú Cúng Thực

(Ngồi, pháp khí: mõ)

Biến thực chân ngôn: Nam mô tát phạ đá tha, nga đá phả rô chỉ đế, ám tam bạt ra, tam bạt ra hồng. (7 lần. 1 chuông)Biến thủy chân ngôn: Nam mô tô rô bà ra, đát tha nga đá ra, đát điệt tha, án tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô sa bà ha. (7 lần. 1 chuông)Phổ cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng. (7 lần. 1 chuông)

Nguyện cho các vong linhĐược thọ thực no đủNghe kinh giác ngộ PhápSinh lòng kính tín PhậtNương tựa nơi Tam BảoTu hành cầu thoát khổNam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni!

5. Bạch Cúng Dường Tam Bảo

(Nếu gia đình không phát nguyện cúng dường Tam Bảo, thì không thực hiện phần này)(Quỳ, chắp tay bạch)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni. Nhân duyên ngày lễ ông Công ông Táo của dân tộc, con/chúng con xin thực hành pháp cúng dường Tam Bảo, hộ trì Tam Bảo, hộ độ cho Tăng chúng tu hành tại chùa … (nếu tại chùa Ba Vàng thì đọc: chùa Ba Vàng, phường Quang Trung, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh), với tâm nguyện cho chư Tăng được tứ sự như ý, phù hợp với việc tu tập, xây dựng chùa chiền lấy chỗ cho nhân dân Phật tử tu tập và hoằng Pháp.

Con/chúng con xin phát nguyện cúng dường Tam Bảo với số tịnh tài (tiền) là:… để hồi hướng phúc báu đến cho các vị chư Thiên, chư Thần Linh. Nguyện cho các vị được tăng phúc, tăng oai lực, luôn giúp cho con/chúng con được mọi sự tốt lành.

Hôm nay là ngày lễ ông Công ông Táo, ngày lễ của chư Thiên, chư Thần Linh, con/chúng con cũng tùy duyên phát nguyện cúng dường Tam Bảo với số tịnh tài là… để hồi hướng phúc đến cho các vong linh mà gia đình con/chúng con đã thỉnh mời trong đàn lễ.Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! 

6. Phục Nguyện (Quỳ, chắp tay bạch)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni!Đệ tử con/chúng con xin đem công đức trong đàn lễ cúng chư Thiên, chư Thần Linh, ông Công ông Táo này hồi hướng cho các chư vị chư Thiên, chư Thần, nguyện được tăng trưởng phúc lành, tăng thêm oai lực, kết duyên pháp lữ tu hành với con/chúng con, hộ trì cho gia đình con/chúng con trong các công các việc. Hồi hướng cho các vong linh đã được thỉnh mời, nguyện mong được tăng phúc, giác ngộ Phật Pháp, nương tựa Tam Bảo tu hành mau thoát khổ và gia hộ cho gia đình con/chúng con mọi điều tốt lành.Con/chúng con cũng xin hồi hướng công đức trong đàn lễ cúng chư Thiên, chư Thần Linh, ông Công ông Táo này đến cho gia đình con/chúng con được (đọc mong cầu)… cùng nhau gặp được Chính Pháp, tinh tấn tu hành cho tới ngày liễu thoát luân hồi sinh tử.Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 lễ)

7. Tam Tự Quy (Quỳ hoặc đứng; pháp khí: khánh)

Tự quy y Phật, xin nguyện chúng sinh hiểu rõ đạo lớn, phát tâm Bồ Đề. (1 chuông. 1 lễ)Tự quy y Pháp, xin nguyện chúng sinh vào sâu kinh tạng, trí tuệ như biển. (1 chuông. 1 lễ)Tự quy y Tăng, xin nguyện chúng sinh thống lý đại chúng, hết thảy không ngại. (3 chuông. 1 lễ)

HẾT

II. Cúng Lễ Có Tụng Kinh

1. Nguyện Hương

(Quỳ dâng hương hoặc cắm hương trước. Thực hiện 1 trong 2 văn nguyện hương dưới đây)

a. Dùng hương đốt, hương trầm,…

Nguyện đem lòng thành kínhGửi theo đám mây hươngPhảng phất khắp mười phươngCúng dường ngôi Tam BảoThề trọn đời giữ đạoTheo tự tính làm lànhCùng pháp giới chúng sinhCầu Phật từ gia hộTâm Bồ Đề kiên cốChí tu đạo vững bềnXa biển khổ nguồn mêChóng quay về bờ giácNam mô Hương Cúng Dường Bồ TátNam mô Hương Cúng Dường Bồ TátNam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát Ma Ha Tát! (3 tiếng chuông)

b. Dùng tâm hương

Nguyện ý thành, tâm kính

Biến mãn khắp mười phương

Cúng dường ngôi Tam Bảo

Thề trọn đời giữ đạo

Theo tự tính làm lành

Cùng pháp giới chúng sinh

Cầu Phật từ gia hộ

Tâm Bồ Đề kiên cố

Chí tu đạo vững bền

Xa biển khổ nguồn mê

Chóng quay về bờ giác

Nam mô Hương Tâm Cúng Dường Bồ Tát

Nam mô Hương Tâm Cúng Dường Bồ Tát

Nam mô Hương Tâm Cúng Dường Bồ Tát Ma Ha Tát! (3 chuông)

2. Bài cúng Ông Công Ông Táo

(Quỳ gối, chắp tay bạch)

Nam mô thập phương pháp giới thường trụ Tam Bảo tác đại chứng minh! Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Con/chúng con kính bạch chư Phật, chư Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng chứng minh và gia hộ cho con/chúng con. Con/chúng con xin thỉnh chư vị Hộ Pháp, Thiện Thần, Thần Linh chứng giám lòng thành và ủng hộ cho gia đình con/chúng con.

Đệ tử con tên là:… Pháp danh (nếu có):… Hiện đang ở tại:…

Hôm nay nhân ngày 23 tháng Chạp năm… là phong tục tập quán cúng ông Công ông Táo, của dân tộc Việt Nam hướng tới các chư vị Thần Linh.

Vâng theo lời dạy của Đức Phật, gia đình con/chúng con xin sắm sửa vật thực dâng cúng lên các vị chư Thiên, chư Thần Linh và phát nguyện dâng tịnh tài cúng dường Tam Bảo để hồi hướng phúc báu đến cho chư vị chư Thiên, chư Thần Linh. Con/chúng con xin chư vị chư Thiên, chư Thần Linh chứng giám cho lòng thành của gia đình con/chúng con. 

Con/chúng con cũng xin nương oai lực Tam Bảo, hạnh nguyện độ sinh, độ cho vong linh của chư Tăng chùa Ba Vàng, con/chúng con xin thỉnh chư Thiên, thiện Thần, Hộ Pháp đồng gia hộ cho con/chúng con nhất tâm thỉnh mời chư vong linh gia tiên tiền tổ họ… cùng các vong linh trên đất ở của gia đình con/chúng con cùng các vong linh oan gia trái chủ có hữu duyên với gia đình con/chúng con được cùng về đây thọ phần vật thực dâng cúng của gia đình con/chúng con.Giờ này con/chúng con xin thỉnh chư vị chư Thiên, chư Thần Linh cùng các vong linh cùng con/chúng con vân tập về nơi pháp hội và thọ hưởng phẩm thực hiến cúng của gia đình con/chúng con. Con/chúng con xin nhất tâm thỉnh mời.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 lễ) 

3. Lễ Phật

(Quỳ hoặc đứng; pháp khí: khánh)

Đại từ đại bi thương chúng sinh,Đại hỷ đại xả cứu hàm thức,Tướng đẹp sáng ngời dùng trang nghiêm,Chúng con chí tâm thành đảnh lễ. (1 chuông)

Chí tâm đảnh lễ: Tất cả chư Phật ba đời, tột hư không khắp pháp giới. (1 chuông. 1 lễ)Chí tâm đảnh lễ: Tất cả Chính Pháp ba đời, tột hư không khắp pháp giới. (1 chuông. 1 lễ)Chí tâm đảnh lễ: Tất cả Tăng bậc Hiền Thánh ba đời, tột hư không khắp pháp giới. (3 chuông. 1 lễ)

4. Tán Pháp

(Ngồi; khai chuông mõ)

Pháp Phật sâu mầu chẳng gì hơn,Trăm ngàn muôn kiếp khó được gặp.Nay con nghe thấy vâng gìn giữ,Nguyện hiểu nghĩa chân Đức Thế Tôn.Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (3 lần. 3 chuông)

5. Tụng Kinh

(Ngồi, pháp khí: mõ)

Bài Kinh: Nhân Duyên Phước Báo Làm Thiên Chủ

Một thời Thế Tôn trú ở Tỳ Xá Ly (Vesàli), tại Trùng Các giảng đường. Rồi Mahàli, người Licchavi đi đến đảnh lễ và bạch Thế Tôn:

– Bạch Thế Tôn, Thế Tôn có biết Thiên chủ Sakka không?

– Này Mahàli, ta biết Sakka và các Pháp tác thành Sakka. Chính do chấp trì các Pháp ấy, Sakka được địa vị Thiên chủ. Này Mahàli, thuở xưa, khi thiên chủ Sakka còn là người, vị này chấp trì và thực hành bảy cấm giới túc. Thế nào là bảy cấm giới túc? Cho đến trọn đời, tôi hiếu dưỡng với cha mẹ. Cho đến trọn đời, tôi kính trọng các bậc gia trưởng. Cho đến trọn đời, tôi nói lời nhu hòa. Cho đến trọn đời, tôi không nói hai lưỡi. Cho đến trọn đời, với tâm xa lìa cấu uế và xan tham, tôi sống với tâm bố thí; hoan hỷ thí xả, nhiệt tình đáp ứng các nhu cầu, sung sướng phân phối vật bố thí. Cho đến trọn đời, tôi nói lời chân thật. Cho đến trọn đời, tôi không phẫn nộ; nếu tôi phẫn nộ, sẽ mau chóng sẽ dẹp trừ.Nhờ chấp trì bảy cấm giới túc này, Sakka được địa vị Thiên chủ.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 xá)

(ĐTKVN, Tương Ưng Bộ I, chương 11, phẩm 2, phần Chư Thiên,VNCPHVN ấn hành, 1993, tr.511)

Bài Kinh: Không Chế Ngự

Một thời, rất nhiều Tỷ-kheo trú giữa dân chúng Kosala, tại khu rừng nọ, cống cao, ngạo mạn, ồn ào, lắm miệng, lắm lời, thất niệm, không tỉnh giác, không định tĩnh, tâm tán loạn, các căn không chế ngự.Rồi một vị thiên trú ở khu rừng ấy, vì lòng thương xót, muốn hạnh phúc, muốn cảnh giác, liền đi đến các Tỷ-kheo nói lên bài kệ sau:

Xưa sống thật an lạc,Chúng đệ tử Cù-Đàm,Không tham tìm món ăn,Không tham tìm chỗ trú,Biết đời là vô thường,Họ chấm dứt khổ đau,Nay tự làm ác hạnh,Như thôn trưởng trong làng,Họ ăn, ăn ngã gụcThèm khát vật nhà người,Con vái chào chúng Tăng,Đảnh lễ một vài vị,Vất vưởng, không hướng dẫn,Họ sống như ngạ quỷ,Những ai sống phóng dật,Vì họ, con nói lên,Những ai không phóng dật,Chân thành con đảnh lễ.

Các vị Tỷ-kheo ấy được vị Thiên cảnh tỉnh, tâm hết sức xúc động.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 xá)

(ĐTKVN, Tương Ưng Bộ I, chương 9, phần Không chế ngự căn, VNCPHVN ấn hành, 1993, tr.448)

6. Cúng Thực

a. Văn bạch

(Quỳ, chắp tay)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni!Hôm nay gia đình con/chúng con thực hành pháp bố thí cúng dường, thành tâm sắm sửa vật thực, dâng lên cúng dường.

Thượng: Con/chúng con xin dâng lên cúng dường thập phương chư Phật chứng minh.Trung: Con/chúng con xin cúng dâng lên chư Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng chứng minh.Hạ: Con/chúng con xin cúng dường cho chư Thiên, chư Thần Linh, thổ công, Thổ Địa tại nơi đây.Sau: Con/chúng con xin được nương oai lực Tam Bảo, hạnh nguyện độ sinh và độ cho vong linh của chư Tăng chùa Ba Vàng, con/chúng con xin thỉnh mời và hiến cúng cho tất cả các vong linh mà con/chúng con đã thỉnh mời.

b. Tụng thần chú cúng thực

(Ngồi, pháp khí: mõ)

Biến thực chân ngôn: Nam mô tát phạ đá tha, nga đá phả rô chỉ đế, ám tam bạt ra, tam bạt ra hồng. (7 lần. 1 chuông)Biến thủy chân ngôn: Nam mô tô rô bà ra, đát tha nga đá ra, đát điệt tha, án tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô sa bà ha. (7 lần. 1 chuông)Phổ cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng. (7 lần. 3 chuông)

Nguyện cho các vong linh

Được thọ thực no đủ

Nghe kinh giác ngộ Pháp

Sinh lòng kính tín Phật

Nương tựa nơi Tam Bảo

Tu hành cầu thoát khổ

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni!

7. Bạch Cúng Dường Tam Bảo

(Nếu gia đình không phát nguyện cúng dường Tam Bảo, thì không thực hiện phần này)

(Quỳ, chắp tay bạch)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Trong bài kinh “Nhân Duyên Phước Báo Làm Thiên Chủ”, Đức Phật dạy bố thí, tu giới được phúc lớn làm vua trời và trong bài kinh “Không Chế Ngự” các vị chư Thiên, chư Thần luôn giúp đỡ ủng hộ cho những người chăm tu Phật Pháp, tu giới, bố thí… Hôm nay nhân ngày lễ cúng ông Công ông Táo của dân tộc, gia đình con/chúng con xin thực hành pháp cúng dường Tam Bảo, hộ trì Tam Bảo, hộ độ cho Tăng chúng tu hành tại chùa… (nếu tại chùa Ba Vàng thì đọc: chùa Ba Vàng, phường Quang Trung, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh), với tâm nguyện cho chư Tăng được tứ sự như ý, phù hợp với việc tu tập, xây dựng chùa chiền lấy chỗ cho nhân dân Phật tử tu tập và hoằng Pháp.

Con/chúng con xin phát nguyện cúng dường Tam Bảo với số tịnh tài (tiền) là:… để hồi hướng phúc báu đến cho các vị chư Thiên, chư Thần Linh. Nguyện cho các vị được tăng phúc, tăng oai lực, luôn giúp cho con/chúng con được mọi sự tốt lành.

Hôm nay là ngày lễ ông Công ông Táo, ngày lễ của chư Thiên, chư Thần Linh, con/chúng con cũng tùy duyên phát nguyện cúng dường Tam Bảo với số tịnh tài là… để hồi hướng phúc đến cho các vong linh mà gia đình con/chúng con đã thỉnh mời trong đàn lễ.

8. Phục Nguyện

(Quỳ, chắp tay bạch)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni!

Đệ tử con/chúng con xin đem công đức trong đàn lễ cúng chư Thiên, chư Thần Linh, ông Công ông Táo này hồi hướng cho các chư vị chư Thiên, chư Thần, nguyện được tăng trưởng phúc lành, tăng thêm oai lực, kết duyên pháp lữ tu hành với con/chúng con, hộ trì cho gia đình con/chúng con trong các công các việc. Hồi hướng cho các vong linh đã được thỉnh mời, nguyện mong được tăng phúc, giác ngộ Phật Pháp, nương tựa Tam Bảo tu hành mau thoát khổ và gia hộ cho gia đình con/chúng con mọi điều tốt lành.Con/chúng con cũng xin hồi hướng công đức trong đàn lễ cúng chư Thiên, chư Thần Linh, ông Công ông Táo này đến cho gia đình con/chúng con được (đọc mong cầu)… cùng nhau gặp được Chính Pháp, tinh tấn tu hành cho tới ngày liễu thoát luân hồi sinh tử.Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 lễ)

9. Hồi Hướng

Công phu công đức có bao nhiêu,Con xin lấy đó hồi hướng về,Nguyện khắp pháp giới các chúng sinh,Thảy đều thể nhập vô sinh nhẫn. (1 chuông)Nguyện tiêu ba chướng sạch phiền não,Nguyện được trí tuệ thật sáng ngời,Nguyện các tội chướng thảy tiêu trừ,Đời đời thường hành Bồ Tát đạo. (1 chuông)Nguyện đem công đức tu hành này,Chan rải mười phương khắp tất cả,Hết thảy chúng con đồng các loài,Đồng được lên ngôi Vô Thượng Giác. (3 chuông)

10. Tam Tự Quy 

(Quỳ hoặc đứng; pháp khí: khánh)

Tự quy y Phật, xin nguyện chúng sinh hiểu rõ đạo lớn, phát tâm Bồ đề. (1 chuông. 1 lễ)Tự quy y Pháp, xin nguyện chúng sinh vào sâu kinh tạng, trí tuệ như biển. (1 chuông. 1 lễ)Tự quy y Tăng, xin nguyện chúng sinh thống lý đại chúng, hết thảy không ngại. (3 chuông. 1 lễ)

“Chúng” là nghĩa gì vậy? Dùng cách nói hiện đại mà nói, chính là hội đoàn thể. Trong xã hội, hội đoàn thể rất nhiều. Hội đoàn thể này có thể tuân thủ lời giáo huấn của Phật, tu sáu giới điều, sáu phép hòa, thì đoàn thể này gọi là hòa hợp chúng, thì gọi là tăng già, là tăng đoàn, cho nên tăng đoàn không nhất định là người xuất gia.

Trong Kinh Phật nói, bốn người trở lên, người tại gia cũng được, bốn người tại gia, như các bạn ở nhà có gia đình, bạn có con cái hoặc là cha mẹ, nhà bạn có bốn người, bốn người có thể tu sáu phép hòa kính thì gia đình này của bạn chính là tăng đoàn.

Bạn buôn bán mở tiệm, ông chủ và nhân viên có bốn người trở lên, tất cả đều tuân thủ lời giáo huấn của Phật, tu sáu phép hòa kính, thì tiệm này của bạn chính là tăng đoàn. Ở trong đã là hòa hợp chúng thì nhà của bạn chính là đạo tràng, cái tiệm này của bạn cũng là đạo tràng, chư Phật hộ niệm, Long Thiên ủng hộ.

Tính chất thanh tịnh và hoà hợp phát triển tăng đoàn

Cho nên, “hòa hợp chúng” này hoàn toàn không chỉ dành riêng cho người xuất gia. Tuy không dành riêng cho người xuất gia, nhưng người xuất gia phải cùng tất cả đoàn thể khác, thậm chí tất cả hội đoàn thể hòa hợp, phải làm mẫu mực, phải làm tấm gương tốt, để những hội đoàn thể khác đều có thể bắt chước làm theo, học tập theo chúng ta, thế là bạn thành công. Ý nghĩa này chúng ta phải hiểu rõ, phải ghi nhớ.

Ở trong nhà Phật, những hình tượng này chúng ta phải thật sự xem trọng, vì ngày nay hầu như cả thế giới, chúng ta đến bất kỳ một nơi nào, gặp được đại chúng xã hội, khi nhắc đến đều nảy sinh sự hiểu lầm vô cùng nghiêm trọng đối với Phật giáo chúng ta. Việc này rất tai hại. Sự hiểu lầm như vậy đã dẫn đến sự coi thường, họ xem chúng ta là tôn giáo, hơn nữa trong tất cả tôn giáo, họ xem chúng ta là tôn giáo cấp thấp, là đa thần giáo, phiếm thần giáo, thần gì cũng lạy.

Tôn giáo cấp cao là chỉ có một thần, thần minh vô thượng chỉ có một. Họ xem chúng ta là tôn giáo cấp thấp, thần nào cũng lạy, bạn thấy có oan uổng không? Ai đã tạo nên hiện tượng xã hội này? Chúng ta tạo nên, không nên trách người khác. Ta chưa làm hết trách nhiệm của một người đệ tử Phật, ta chưa thể giải thích rõ ràng, diễn thuyết sáng tỏ với mọi người về chân tướng của Phật pháp, cho nên dẫn đến sự hiểu lầm của mọi người như vậy, tội lỗi ở chính mình, không ở người khác.

Ta cần phải nên sám hối, phải rửa sạch tội lỗi của mình, phải nghiêm chỉnh nỗ lực tu hành, ta phải cố gắng đem chân tướng sự thật của Phật pháp nói rõ ràng, nói minh bạch với tất cả đại chúng, hơn nữa chúng ta phải làm tấm gương tốt để cho người ta nhìn thấy. Đây chính là biển hiệu của chúng ta, đây chính là điều mà Quang Anh Bồ Tát muốn đại biểu.

Vào dịp cuối năm, các gia đình thường chuẩn bị mâm cơm cúng tất niên với ý nghĩa đánh dấu sự kết thúc một năm và chuẩn bị bước sang năm mới. Cúng Tất niên và văn khấn Tất niên cũng thể hiện một nếp sống tâm linh của người Việt. Sau một năm làm ăn vất vả, vào những ngày cuối năm, mọi người đều dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, tươm tất để cúng tất niên và chuẩn bị đón Tết.

Văn khấn cúng tất niên năm 2024

Trong dân gian hiện nay còn lưu truyền nhiều bài văn khấn tất niên, Phatgiao.org.vn xin được trích văn khấn cúng lễ tất niên chiều 30 Tết (Theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam – NXB Văn hóa – Thông tin) để dẫn để độc giả tham khảo:

Bài văn khấn thứ nhất:

Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)

– Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

– Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

– Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.

– Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.

– Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.

– Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.

 – Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ …

Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm…

Tín chủ (chúng) con là: …

Ngụ tại…

Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.

Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.

Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thuỳ chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khoẻ, gia đình hoà thuận.

Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.

Nam Mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy).

Bài văn khấn thứ hai: dành cho khấn gia thần vào ngày Tất niên

Theo tục lệ xưa để lại, vào ngày 30 Tết, ngoài việc cúng gia tiên, để lễ tạ gia tiên qua một năm đã phù hộ độ trì cho con cháu, các gia đình và các công ty, cửa hàng thường làm lễ cúng Gia Thần để tạ chỗ “Đất đai” sau một năm làm ăn.

Sắm lễ tùy tâm, cỗ mặn hoặc chay với đầy đủ các món đơn giản như xôi, chè, hương, hoa, trầu cau, quả, tiền vàng, trà rượu… Bàn lễ đặt tại sân hoặc hiên nhà và khi cúng lạy ra phía trước nhà:

Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ chư vị Tôn Thần.

Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân

Con kính lạy ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần

Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn Thần

Con kính lạy ngài tiền hậu Địa chủ Tài Thần

Con kính lạy các Tôn Thần cai quản trong khu vực này.

Tín chủ (chúng) con là: …………………………………

Tuổi: …………………………

Ngụ tại: …………

Hôm nay là ngày…… tháng…… năm…., tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Qua một năm làm ăn, chúng con xin dâng lễ tạ ơn trên đã phù hộ độ trì cho chúng con mọi sự an lành và may mắn.

Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn Thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính Thần, các vị Tôn Thần cai quản trong khu vực này.

Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con, toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người người được bình an, sức khỏe viên mãn, tâm đạo mở mang.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Lưu ý khi sắp lễ cúng tất niên

Đồ Lễ: Hương, hoa, nước trà, quả, thực.

– Hương: Các loại hương đốt có hương thơm.

– Hoa: Các loài hoa có hương thơm (không kiêng về tên hoa và số lượng).

– Trà: Nước trà tỏa hương của sáu vị là đắng, cay, chua, chát, mặn, ngọt là sáu vị nuôi sống tất cả chúng sinh.

– Quả: Số lượng tùy ý không kiêng kị 2 quả hay 4 quả. Nên cúng quả đã chín vì có hương từ vị để hương linh thọ hưởng, quả xanh chưa có hương thơm của vị (tránh tình trạng biến ban thờ thành chỗ cất đồ).

– Thực: Hiến cúng Phật bày lễ một bát cơm và một cốc nước. Hiến cúng chư Thiên, chư Thần bày lễ một bát cơm và một cốc nước chè. Hiến cúng gia tiên có một mâm cơm chay, nếu không có đồ chay thì làm một mâm cơm chay đơn giản bao gồm các đồ thức ăn từ rau củ quả, không có thịt của chúng sinh.

Tâm Khi Cúng Lễ: Dùng ba tâm kính Phật, trọng thần, hiếu nghĩa với tổ tiên. Biết ơn Phật đã ban bố chỉ dạy pháp diệt khổ cho chúng sinh. Biết ơn và tôn trọng các vị chư Thiên, Thiện Thần đã ủng hộ cho mình làm các việc thiện. Biết ơn tổ tiên, cha mẹ đã sinh thành dưỡng dục chúng ta, đã tạo duyên cho chúng ta có họ hàng anh em con cái.

Lưu ý: Các đàn cúng lễ không sát sinh, không đốt tiền vàng, mã, giấy sớ.

Văn khấn cúng giao thừa trong nhà và ngoài trời chuẩn nhất

Ý nghĩa của lễ tất niên

Lễ tất niên được xem là một nghi thức đánh dấu sự kết thúc của một năm để bước sang một năm mới. Đây được xem là phong tục lâu đời của người Việt.

Vào ngày 30 tết, các thành viên trong gia đình sum họp với nhau, cùng chuẩn bị mâm cơm dâng lên tổ tiên. Với không khí ấm cúng, tràn ngập niềm vui, các thành viên cùng nhau nhìn lại những gì đã trải qua sau một năm làm việc và học tập.

Cách sắp lễ cúng tất niên

Đồ Lễ: Hương, hoa, nước trà, quả, thực.

– Hương: Các loại hương đốt có hương thơm.

– Hoa: Các loài hoa có hương thơm (không kiêng về tên hoa và số lượng).

– Trà: Nước trà tỏa hương của sáu vị là đắng, cay, chua, chát, mặn, ngọt là sáu vị nuôi sống tất cả chúng sinh.

– Quả: Số lượng tùy ý không kiêng kị 2 quả hay 4 quả. Nên cúng quả đã chín vì có hương từ vị để hương linh thọ hưởng, quả xanh chưa có hương thơm của vị (tránh tình trạng biến ban thờ thành chỗ cất đồ).

– Thực: Hiến cúng Phật bày lễ một bát cơm và một cốc nước. Hiến cúng chư Thiên, chư Thần bày lễ một bát cơm và một cốc nước chè. Hiến cúng gia tiên có một mâm cơm chay, nếu không có đồ chay thì làm một mâm cơm chay đơn giản bao gồm các đồ thức ăn từ rau củ quả, không có thịt của chúng sinh.

Tâm Khi Cúng Lễ: Dùng ba tâm kính Phật, trọng thần, hiếu nghĩa với tổ tiên. Biết ơn Phật đã ban bố chỉ dạy pháp diệt khổ cho chúng sinh. Biết ơn và tôn trọng các vị chư Thiên, Thiện Thần đã ủng hộ cho mình làm các việc thiện. Biết ơn tổ tiên, cha mẹ đã sinh thành dưỡng dục chúng ta, đã tạo duyên cho chúng ta có họ hàng anh em con cái.

Lưu Ý: Các đàn cúng lễ không sát sinh, không đốt tiền vàng, mã, giấy sớ.

Bài cúng tất niên theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam

Trong dân gian hiện nay còn lưu truyền nhiều bài văn khấn tất niên, Phatgiao.org.vn xin được trích văn khấn cúng lễ tất niên chiều 30 Tết (Theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam – NXB Văn hóa – Thông tin) để dẫn để độc giả tham khảo:

Bài văn khấn thứ nhất:

Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)

– Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

– Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

– Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.

– Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.

– Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.

– Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.

– Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ …

Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm Kỷ Hợi.

Tín chủ (chúng) con là: …

Ngụ tại…

Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.

Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.

Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thuỳ chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khoẻ, gia đình hoà thuận.

Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.

Nam Mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy).

Bài văn khấn thứ hai: dành cho khấn gia thần vào ngày Tất niên

Theo tục lệ xưa để lại, vào ngày 30 Tết, ngoài việc cúng gia tiên, để lễ tạ gia tiên qua một năm đã phù hộ độ trì cho con cháu, các gia đình và các công ty, cửa hàng thường làm lễ cúng Gia Thần để tạ chỗ “Đất đai” sau một năm làm ăn.

Sắm lễ tùy tâm, cỗ mặn hoặc chay với đầy đủ các món đơn giản như xôi, chè, hương, hoa, trầu cau, quả, tiền vàng, trà rượu… Bàn lễ đặt tại sân hoặc hiên nhà và khi cúng lạy ra phía trước nhà:

Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ chư vị Tôn Thần.

Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân

Con kính lạy ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần

Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn Thần

Con kính lạy ngài tiền hậu Địa chủ Tài Thần

Con kính lạy các Tôn Thần cai quản trong khu vực này.

Tín chủ (chúng) con là: …………………………………

Tuổi: …………………………

Ngụ tại: …………

Hôm nay là ngày…… tháng…… năm…., tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Qua một năm làm ăn, chúng con xin dâng lễ tạ ơn trên đã phù hộ độ trì cho chúng con mọi sự an lành và may mắn.

Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn Thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính Thần, các vị Tôn Thần cai quản trong khu vực này.

Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con, toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người người được bình an, sức khỏe viên mãn, tâm đạo mở mang.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Khi bạn không ăn Tết tại nhà (có thể về quê ăn Tết hay lên chùa ăn Tết,…), bạn hãy chuẩn bị đồ lễ, bài cúng trước khi rời đi.

Bài cúng khi không ăn Tết tại nhà cập nhật mới nhất

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni!

Chúng con kính bạch chư Phật, chư Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng chứng minh và gia hộ cho chúng con.

Đệ tử con tên là:… Pháp danh (nếu có):… ở tại địa chỉ:… (và hiện đang ở trọ tại…)… là thành phần (nhân dân/Phật tử)…

[- Nếu về quê thì đọc: Gia đình chúng con xin cáo bạch, đến ngày… tháng… năm… chúng con xin phép về quê ăn tết, thăm nom (cha, mẹ, anh em họ hàng…)…, nên tết chúng con không cúng lễ tại nhà được, nên hôm nay

– Nếu lên chùa thì đọc: Gia đình chúng con xin cáo bạch, đến ngày… tháng… năm… gia đình chúng con xin phép lên chùa làm công quả tu tập, đem công đức hồi hướng cho gia đình và các vong linh, vì vậy tết gia đình chúng con không cúng lễ tại nhà được, nên hôm nay]

Chúng con xin thỉnh chư Thiên, chư Thần Linh về đây ủng hộ cho chúng con.

Chúng con xin được nương oai lực Tam Bảo chúng con xin thỉnh mời: tất cả vong linh gia tiên họ… hợp duyên, các vong linh có duyên tại nơi đất ở của gia đình, [các vong linh thai nhi của (tên mẹ)… (nếu có)]… cùng các vong linh oan gia trái chủ có duyên oán kết đang báo oán gia đình chúng con được về đây thọ tài ẩm thực hiến cúng của chúng con.

Thượng: Xin dâng lên cúng dường thập phương chư Phật chứng minh.

Trung: Xin dâng lên cúng dường chư Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng chứng minh.

Hạ: Xin dâng cúng đến cho chư Thiên, chư Thần Linh.

Sau: Xin hiến cúng cho tất cả các chúng vong linh mà chúng con đã thỉnh mời.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 vái) (Tụng. Mõ, chuông)

Biến thực chân ngôn: Nam mô tát phạ đát tha nga đá phả rô chỉ đế ám tam bạt ra tam bạt ra hồng. (3 lần. 1 chuông)

Biến thủy chân ngôn: Nam mô tô rô bà ra đát tha nga đá ra đát điệt tha án tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô sa bà ha. (3 lần. 1 chuông)

Phổ cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng. (3 lần. 3 chuông)

Nguyện cho các vong linh

Được thọ thực no đủ

Nghe kinh giác ngộ Pháp

Sinh lòng kính tín Phật

Nương tựa nơi Tam Bảo

Tu hành cầu thoát khổ

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 vái)

(Chủ sám) Chúng con xin hồi hướng công đức trong khóa lễ cúng này về Vô Thượng Bồ Đề và hồi hướng cho chư vị trong cõi tâm linh mà chúng con đã bạch thỉnh, nguyện cho tất cả chư vị được tăng phước, nương tựa Tam Bảo tu hành, sớm giác ngộ giải thoát. Và chúng con lại xin hồi hướng tất cả các công đức trong khóa lễ này cho gia đình của chúng con được (đọc mong cầu)…

Nam mô Chứng Minh Sư Bồ Tát Ma Ha Tát!

Nam mô Thường Gia Hộ Bồ Tát Ma Ha Tát!

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 lễ) (Hạ lễ)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni!

Giờ này khóa lễ của chúng con đã xong, chúng con xin hạ lễ. Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 vái)

Đồ lễ và cách sắp lễ để thực hiện bài cúng khi không ăn Tết tại nhà

Đồ lễ: Hương, hoa, nước trà, quả, thực.

– Hương: Các loại hương đốt có hương thơm.

– Hoa: Các loài hoa có hương thơm (không kiêng về tên hoa và số lượng).

– Trà: Nước trà toả hương của sáu vị là đắng, cay, chua, chát, mặn, ngọt là sáu vị nuôi sống tất cả chúng sinh.

– Quả: Số lượng tuỳ ý không kiêng kị 2 quả hay 4 quả. Nên cúng quả đã chín vì có hương từ vị để hương linh thọ hưởng, quả xanh chưa có hương thơm của vị (tránh tình trạng biến ban thờ thành chỗ cất đồ).

– Thực: Hiến cúng Phật bày lễ một bát cơm và một cốc nước. Hiến cúng chư Thiên, chư Thần bày lễ một bát cơm và một cốc nước chè. Hiến cúng gia tiên có cơm chay, không cần nhiều món chỉ cần đơn giản cơm, rau, đậu, lạc, canh rau.

Tâm khi cúng lễ: Dùng ba tâm kính Phật, trọng Thần, hiếu nghĩa với tổ tiên. Biết ơn Phật đã ban bố chỉ dạy pháp diệt khổ cho chúng sinh. Biết ơn và tôn trọng các vị chư Thiên, Thiện thần đã ủng hộ cho mình làm các việc thiện. Biết ơn tổ tiên, cha mẹ đã sinh thành dưỡng dục chúng ta, đã tạo duyên cho chúng ta có họ hàng anh em con cái.

Đối với người dân Việt, giao thừa là thời khắc vô cùng đặc biệt với ý nghĩa tiễn biệt năm cũ, đón chào năm mới những điều mới. Theo phong tục truyền thống, cúng giao thừa sẽ cần phải chú ý chuẩn bị lễ cúng cũng như bài cúng giao thừa sao cho phù hợp và đầy đủ.

Sắp lễ cúng giao thừa

Là người Phật tử, chúng ta nên sắm lễ cúng giao thừa là những đồ chay như mâm ngũ quả, hương, hoa, đèn nến, bánh kẹo, mứt tết, bánh chưng chay, xôi gấc, mâm cỗ chay. 

Nếu gia đình chưa có bàn thờ Phật, thì không sắm lễ cúng Phật, nhưng vẫn đọc phần cúng Phật, khi đọc thì hướng tâm tới Phật, nguyện dâng tất cả lễ đã sắm để cúng Phật, rồi thừa lộc Phật, vẫn hiến cúng được cho chư Thiên, chư Thần và các vong linh.

Bài cúng giao thừa tại nhà (Theo văn khấn cổ truyền Việt Nam – NXB Văn hóa Thông tin)

Bài cúng giao thừa ngoài trời

Nam mô A-Di-Đà Phật (3 lần)

Kính lạy:

– Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

– Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật.

– Con kính lạy Đức Bồ tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh.

– Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần.

– Con kính lạy ngài cựu niên Hành khiển, cựu Hành binh chi thần, cựu Phán quan.

– Con kính lạy ngài đương niên Hành khiển, đương niên Hành binh chi thần, đương niên Phán quan.

– Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ hổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần.

Nay là phút giao thừa năm Quý Mão với năm Giáp Thìn.

Chúng con là: …, sinh năm: …, hành canh: … tuổi, cư ngụ tại số nhà: …, ấp/khu phố: …, xã/phường: …, quận/huyện/ thành phố: …, tỉnh/thành phố: …

Nhân phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khang thái, vạn tượng canh tân.

Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc Hoàng Thượng đế, giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc.

Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật, Thánh, dâng hiến tôn thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.

Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên đương cai Thái tuế, ngài Tân niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Hỷ thần, Phúc đức chính thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, chư vị bản gia Táo quân, và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này, cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.

Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần.

Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.

Nam mô A-Di-Đà Phật (3 lần, 3 lạy).

Bài cúng giao thừa trong nhà 

– Nam mô A-di-đà Phật (3 lần).

– Nam mô Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật.

– Nam mô Đông Phương Giáo Chủ Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật.

– Nam mô Đức Bồ tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh.

– Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

– Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần.

– Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh.

Nay phút giao thừa năm Kỷ Hợi với năm Canh Tý.

Chúng con là : …sinh năm: …, hành canh: … tuổi, ngụ tại số nhà …, ấp/khu phố …, xã/phường …, quận/huyện/thành phố …, tỉnh/thành phố …

Phút giao thừa vừa điểm, nay theo vận luật, tống cựu nghênh tân, giờ Tý đầu xuân, đón mừng Nguyên đán, tín chủ chúng con thành tâm tu biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật- Thánh, dâng hiến Tôn thần, tiến cúng Tổ tiên, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.

Chúng con kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, Hỷ thần, Phúc đức chính thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài thần, các ngài bản gia Táo phủ thần quân và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật.

Con lại kính mời các cụ tiên linh, cao tằng tổ khảo, cao tằng tổ tỷ, bá thúc đệ huynh, cô dì tỷ muội, nội ngoại gia tộc, chư vị hương linh, cúi xin giáng phó linh sàng thụ hưởng lễ vật.

Tín chủ lại kính mời các vị vong linh tiền chủ, hậu chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tân xuân, thụ hưởng lễ vật.

Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự cát tường, bốn mùa được bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng.

Tâm thành cầu nguyện, lễ bạc tiến dâng, cúi xin chứng giám.

Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy).

Lưu ý đối với Phật tử để thực hiện nghi lễ cúng giao thừa đúng Chánh pháp

Đối với Phật tử tại gia, khi cử hành nghi lễ ở nhà mình cũng phải có tuệ giác soi sáng ý thức về những việc mình đang làm trong giây phút hiện tại. Như vấn đề tội phước của con người, nếu hạnh phúc của ta được xây dựng trên nền tảng đau khổ của muôn loài thì hương vị của hạnh phúc đó sẽ không còn nguyên vẹn. Thế nên trong nghi lễ cúng kính như lễ rước giao thừa ở nhà cũng nên bày biện lễ phẩm trang nghiêm tinh khiết.

Về nghi lễ giao thừa tại tư gia, sau khi đèn nến lung linh, hương trầm quyện tỏa, vị trưởng thượng trong gia đình sẽ dâng hương tham lễ hoàng thiên, hậu thổ nghinh xuân tiếp phước và đọc lời khấn nguyện, sau đó tuần tự mọi người trong nhà ra bái yết. Đây là truyền thống thể hiện sự biết ơn trời đất che chở, cội nguồn tâm linh và sự tôn ti trật tự cần được duy trì.

Lễ cúng khai xuân đầu năm tại công ty, cơ quan, cửa hàng…, là lễ cúng mong cầu một năm công việc làm ăn được hanh thông thuận lợi và phát triển. Vì vậy việc cúng lễ đầu năm, mong muốn cho một năm tốt đẹp, là một nhân duyên của năm đó. Nếu cúng lễ đúng pháp, tức là gieo nhân đúng với kết quả mong muốn, thì điều mong muốn sẽ có phần tốt đẹp.

Bài cúng khai xuân đầu năm 

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Kính lạy:

– Quan Đương niên Hành khiển Thái Tuế chí đức Tôn thần.

– Các Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương.

– Các Ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Long Mạch, Tài Thần, Định Phúc Táo Quân chư vị tôn thần.

– Các Thần Linh cai quản ở trong khu vực này.

Hôm nay là ngày… tháng giêng năm…

Tín chủ con là…

Hiện ngụ tại…

Con xin thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, các thứ cúng dâng bày ra trước án. Tín chủ con là …. (chủ cửa hàng….) nay muốn khai trương khởi đầu việc kinh doanh (hoặc sản xuất) phục vụ nhân sinh, mại mãi tài vật giúp cho sinh hoạt.

Do đó, chúng con chọn được ngày lành tháng tốt sắm sanh lễ vật, cáo yết Tôn Thần, dâng cúng Bách Linh, cúi mong soi xét. Chúng con kính mời Quan Đương Niên, Quan Đương Cảnh, Quan Thần Linh Thổ Địa, Định Phúc Táo Quân, cùng các Ngài Địa Chúa Long Mạch và tất cả Thần Linh cai quản ở trong khu vực này.

Cúi xin thương xót tín chủ giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật, độ cho chúng con buôn bán hanh thông, làm ăn thuận lợi, lộc tài vượng tiến, nhân sự bình an. Bốn mùa không hạn ách tai ương, tám tiết có điềm lành tiếp ứng, cầu gì cũng được, nguyện gì cũng thành.

Tín chủ lại mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ, cùng chư Hương Linh y thảo phụ mộc phảng phất ở trong khu vực này, xin hãy tới đây chiêm ngưỡng Tôn Thần, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ vận đáo hanh xương, tài lộc như gió mây tập hội.

Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.

Cẩn cáo!

Trước nay, việc quan trọng nhất trong các lễ cúng là lòng thành. Ngoài việc chuẩn bị chu đáo, đầy đủ vật phẩm đúng thủ tục cúng, bạn cần phải thật sự thành tâm, thành kính thì mới thể hiện được sự tôn trọng với vị thần cai quản nơi đó. Đặc biệt là lúc đọc văn khắn, phải đọc đúng, to, rõ và thật tâm cầu khấn.